Útbreiðsla
Rauðbrystingur er hánorrænn varpfugl og skiptist í nokkra vel aðgreinda stofna.
Stofnfjöldi
Stærsti stofn raubrystings, deilitegundin C.c. islandica, fer hér um vor og haust á leið til og frá varpstöðvum í NA-Kanada og á Grænlandi og vetrarstöðvum í Evrópu, alls um 270.000 fuglar (sjá kort). Annar hluti þessa stofns, ríflega 20%, fer um N-Noreg (Guðmundur A. Guðmundsson og Arnþór Garðarsson 1993) en eitthvað af þeim fuglum fer einnig um Ísland (Wilson 2013).
Válistaflokkun
LC (ekki í hættu)
Ísland | Evrópuválisti | Heimsválisti |
---|---|---|
LC | LC | LC |
Forsendur flokkunar
Kynslóðalengd (IUCN): 6,8 ár Tímabil sem mat miðast við (3 kynslóðir):
Sá stofn rauðbrystinga sem fer hér um er mjög stór og talinn stöðugur (Birdlife International 2015). Því er þessi tegundi ekki talinn í hættu (LC) hér á landi.
Hættuflokkar Alþjóðanáttúruverndarsamtakanna (IUCN)
Viðmið IUCN um mat á válista (pdf)
Eldri válistar
Válisti 2000: Rauðbrystingur var ekki í hættu (LC).
Global position
Rauðbrystingur er skráður sem tegund í yfirvofandi hættu á heimsválista (NT; BirdLife International 2015) þar sem flestir stofnar hafa dregist saman. Hann er hins vegar ekki á evrópskum válista þar sem ekki er vitað til þess að deilitegundinni islandica hafi fækkað umtalsvert.
Verndun
Rauðbrystingur er friðaður samkvæmt lögum nr. 64/1994 um vernd, friðun og veiðar á villtum fuglum og villtum spendýrum.
Válisti
Alls eru a.m.k. átta svæði flokkuð sem alþjóðlega mikilvægir viðkomustaðir rauðbrystings hér á landi og um 80% fuglanna koma hér við á alþjóðlega mikilvægum fuglasvæðum (sjá töflu).
A4 i: Kanada/Grænland/Evrópa/V- og S-Afríka (vetrarstofn/winter c. 1990) = 8.500 fuglar/birds (Wetlands International 2016)
B1 i: NA-Kanada/Grænland/Ísland/NV-Evrópa (vetrarstofn/winter c. 1990) = 3.500 fuglar/birds (Wetlands International 2016)
Wetlands International 2016. Waterbird Population Estimates. http://wpe.wetlands.org/search[skoðað 26. nóvember 2016].
Töflur
Mikilvægt viðkomusvæði rauðbrystings að vori – Important staging areas of Calidris canutus in spring in Iceland.*
Svæði Area | Svæðisnúmer Area code | Árstími Season | Fjöldi (fuglar) Number (birds) | Ár Year | % af íslenskum stofni % of Icelandic popul. | Alþjóðlegt mikilvægi International importance |
---|---|---|---|---|---|---|
Hvalfjörður | FG-V_6 | P | 18.512 | 1990 | 5,3 | A4i, B1i, B2 |
Grunnafjörður1 | FG-V_8 | P | 3.540 | 2008 | 1,0 | B1i, B2 |
Borgarfjörður–Löngufjörur | FG-V_10 | P | 22.180 | 1990 | 6,3 | A4i, B1i, B2 |
Breiðafjörður | FG-V_11 | P | 170.000 | 1990 | 48,6 | A4i, B1i, B2 |
Tjörnes2 | FG-N_3 | P | 5.225 | 2008 | 1,5 | B1i, B2 |
Melrakkaslétta | FG-N_4 | P | 7.300 | 1990 | 2,1 | B1i, B2 |
Stokkseyri–Eyrarbakki | FG-S_1 | P | 7.600 | 1990 | 2,2 | B1i, B2 |
Selvogur | FG-S_2 | P | 5.100 | 1990 | 1,5 | B1i, B2 |
Alls–Total | 239.457 | 68,4 | ||||
*byggt á Arnþór Garðarsson og Guðmundur A. Guðmundsson 1991, 1993. 1Böðvar Þórisson o.fl. 2008 2Þorkell L. Þórarinsson og Aðalsteinn Ö. Snæþórsson 2008 |
Myndir
Heimildir
Arnþór Garðarsson og Guðmundur A. Guðmundsson 1991. Yfirlit um gildi einstakra fjörusvæða fyrir vaðfugla. Óbirt skýrsla.
Birdlife International 2015. European red list of birds. Luxembourg: Official publication of the European Communities. http://datazone.birdlife.org/userfiles/file/Species/erlob/EuropeanRedListOfBirds_June2015.pdf[skoðað 20.10.2016].
Böðvar Þórisson, Cristian Gallo og Þorleifur Eiríksson 2008. Fuglatalningar í Grunnafirði 2008. Náttúrustofa Vestfjarða, NV nr. 17-08. Bolungarvík: Náttúrustofa Vestfjarða.
Guðmundur A. Guðmundsson og Arnþór Garðarsson 1993. Numbers, geographic distribution and habitat utilization of waders (Charadrii) in spring on the shores of Iceland. Ecography 16: 82–93.
Wetlands International 2016. Waterbird Population Estimates. http://wpe.wetlands.org/search [skoðað 26. nóvember 2016].
Wilson, J. 2013. Rauðbrystingar merktir í N-Noregi skipta um farleið. Bliki 32: 34–36.
Þorkell Lindberg Þórarinsson og Aðalsteinn Örn Snæþórsson 2008. Farfuglar í fjörum í nágrenni Bakka á Tjörnesi að vori. Náttúrustofa Norðausturlands, NNA-08004. Húsavík: Náttúrustofa Norðausturlands.
Höfundur
Kristinn Haukur Skarphéðinsson maí 2017, október 2018
Biota
- Tegund (Species)
- Rauðbrystingur (Calidris canutus)
Samantekt á Ensku
Calidris canutus is a common passage migrant in Iceland with 270,000 birds estimated in spring 1990. Eight IBAs are designated for this species, holding 68% of the birds.
Icelandic Red list 2018: Least concern (LC) as in 2000.