Svæðið er tilnefnt vegna jarðminja. Það er innan tillögusvæðisins Skjálfandafljót ofan Aldeyjarfoss, sem tilnefnt er vegna fugla.
Mörk
Mörk miðast við Skjálfandafljót, suður frá Hrafnabjörgum norður að Kjallarabrúm, ásamt 200 m jaðarsvæði frá bökkum.
Lýsing
Skjálfandafljót er vatnsmikið jökulfljót sem fellur frá norðanverðum Vatnajökli og Tungnafellsjökli. Einnig falla í fljótið fjölmargar lindár sem spretta fram í Ódáðahrauni. Fossaröðin er ofan efstu bæja innarlega í Bárðardal þar sem Bárðardalshraun rennur fram af hálendisbrúninni ofan í dalinn. Hraunið myndaðist í miklu flæðigosi fyrir um 9.000 árum en það er hluti af Ódáðahrauni sem er í raun samansafn margra hraunbreiða sem ýmist falla til norðurs (Útbruni) eða suðurs (Frambruni). Skjálfandafljót hefur fundið sér leið yfir hraunið og rofið það niður þannig að áin fellur nú í röð fossa.
Aldeyjarfoss er rúmlega 20 m hár og fellur fram af Bárðardalshrauni um þröngt haft ofan í skeifulaga hyl. Hraunið er fagurstuðlað neðan við fossinn og má sjá bæði lóðrétt stuðlaberg og stuðlarósir. Ingvararfoss er rétt ofan við Aldeyjarfoss og er nokkru lægri. Hrafnabjargafoss er um 5 km ofan við Aldeyjarfoss. Hann er um 5 m hár en fremur breiður þar sem áin fellur fram af hrauninu í aðskildum, misstórum lænum og rennur stór hluti vatnsins undir hraunbrú í ánni vestanverðri.
Auðnir, ávalir, jökulsorfnir hálsar og eldbrunnin hraun eru einkennandi í landslagi svo innarlega í Bárðardal en fossarnir eru í 300–400 m hæð y.s. Sprengisandsleið liggur um hálsa vestan fljótsins og eru fossarnir vinsæll viðkomustaður ferðamanna..
Forsendur fyrir vali
Vatnsmiklir, ægifagrir fossar í blárri jökulá með stuðluðu nútímahrauni í gljúfrum. Vinsæll viðkomustaður ferðamanna.
Ógnir
Fyrirhugaðar virkjunarframkvæmdir en Hrafnabjargavirkjun er í biðflokki rammaáætlunar. Ágangur ferðamanna er við fossana. Útbreiðsla framandi tegunda.
Aðgerðir til verndar
Tryggja að vatnsflæði til fossanna verði ekki skert. Innviðauppbygging og stýring umferðar gangandi ferðamanna og koma í veg fyrir utanvegaakstur. Stemma gegn útbreiðslu framandi tegunda.
Núverandi vernd
| Núverandi verndarsvæði | Staða |
|---|---|
| Skjálfandafljót ofan Aldeyjarfoss | Aðrar náttúruminjar |
| Ingvararfoss, Aldeyjarfoss og Hrafnabjargafoss | Aðrar náttúruminjar |
| Náttúruverndarlög | Aðrar náttúruminjar |
Fleiri myndir
