Svæðið er tilnefnt vegna fjöruvistgerða, fugla og sela.
![Botnsvogur í Hvalfirði Botnsvogur í Hvalfirði](/sites/default/files/styles/original_medium/public/externals/fbd93c8f09bf2beff94dd8798d239c57.jpg?itok=Jt2vFsdL)
Mörk
Hvalfjörður ásamt hólmum og fjörum, frá botni og út að Grundartanga að norðan og Hvalfjarðareyrar að sunnan. Svæðið nær jafnframt yfir Andríðsey, Eyjasker og Nónsker með 1 km jaðarsvæði til sjávar.
Lýsing
Fremur djúpur fjörður, sem gengur inn af Faxaflóa, með lífríkum grunnum vogum og víðáttumiklum leirum. Brimasemi á svæðinu er lítil inn eftir firðinum frá Hvaleyri í suðri að Saurbæjarvík í norðri, en þar fyrir vestan er brimasemin meiri. Á svæðinu er stunduð útivist. Fjaran við Fossá er vinsæl til kræklingatínslu, æðardúntekja er víða og landbúnaður á nærliggjandi jörðum. Mikil sand- og malartekja er yst og lítils háttar fiskveiðar. Verksmiðjur eru við mörk svæðisins á Grundartanga og vaxandi byggð sumarbústaða og heilsárhúsa er við sunnanverðan Laxárvog.
Forsendur fyrir vali
Fjörulengjan sem heild skartar mjög fjölbreytilegum vistgerðum, einkum kræklingaleirum ásamt allstórri kræklinga- og sölvaóseyri við Fossá. Mjög víða eru tiltölulega stórar skera- og sandmaðksleirur.
Mikið fuglalíf er á svæðinu árið um kring og telst það alþjóðlega mikilvægt fyrir fargestina margæs og rauðbrysting. Hið sama á við um vetrargestina flórgoða og sendling. Eins er mikið af tjaldi allt árið, einkum þó á vetrum. Svæðið telst mikilvægt fyrir viðgang landselsstofnsins en látur eru bæði innan Hvalfjarðar og við mynni hans með allt að 9,5% allra landsela Faxaflóa. Þar hafa verið látur með yfir 100 landselum en þeim hefur fækkað á undanförnum árum.
Vistgerðir
Vistgerð | km2 | Hlutfall af heildarflatarmáli (%) | |
---|---|---|---|
Fjara | 0,66
|
7 | |
Fjara | 0,12
|
22 | |
Fjara | 3,53
|
2 | |
Fjara | 0,50
|
22 |
Fuglar - Fjörur og grunnsævi
Nafn | Árstími | Fjöldi | Ár | Hlutfall af íslenskum stofni (%) |
---|---|---|---|---|
Flórgoði (Podiceps auritus) | Vetur | 55
|
2005-2013 | 3,0
|
Margæs (Branta bernicla) | Far | 1431
|
1990–2010 | 5,0
|
Tjaldur (Haematopus ostralegus) | Vetur | 505
|
2017 | 1,0
|
Rauðbrystingur (Calidris canutus) | Far | 18512
|
1990 | 5,0
|
Sendlingur (Calidris maritima) | Vetur | 520
|
1975 | 1,0
|
Selir
Nafn | Lægsti fjöldi (ár) | Hæsti fjöldi (ár) | Hæsta hlutfall af Faxaflói (ár) | Hæsta hlutfall af íslenskum stofni (%) (ár) | Núverandi hlutfall af íslenskum stofni (ár) |
---|---|---|---|---|---|
Landselur (Phoca vitulina) | 104,0 (2003)
|
814,0 (1998)
|
9,5 (2018)
|
1,1 (2016)
|
0,7 (2018)
|
Ógnir
Fjaran er lítið röskuð, fyrir utan veg sem liggur um Botnsvog og þvert yfir Brynjudalsvog. Hafnarmannvirki eru í Hvítanesi, við Hvalstöðina og olíustöðina ofan við Bjarteyjarsand. Stórskipahöfn er á Grundartanga sem er við útjaðar svæðisins og skipaumferð og mengun í tengslum við hana. Víða hefur verið byggt steinsnar frá fjörunni, til dæmis við Laxárvog. Malarnám af sjávarbotni. Vaxandi frístundabyggð og ferðamennska er á svæðinu. Þættir sem taldir eru geta haft áhrif á fækkun sela eru veiðar, þar með taldar veiðar við laxveiðiár og hjáveiðar, og truflun.
Aðgerðir til verndar
Setja ætti strangari viðmið um fjarlægð bygginga frá ströndu og takmarka frekari röskun á fjörunni en orðið er. Viðhafa eftirlit með iðnaði, þar á meðal með tilliti til efnamengunar og strandrofs. Brýnt er að tryggja vernd sela í látrum og nærliggjandi grunnsævi þar sem fæðuöflun fer fram.
Núverandi vernd
EnginÚtgáfudagsetning
Gefið út: 2018-04-05 Síðast uppfært: 2020-12-03![Map of Hvalfjörður Location of area Hvalfjörður in iceland](/sites/default/files/styles/original_medium/public/externals/7e96600e387cabb1741a019af6a1bfc7.jpg?itok=V-HJsr9-)