Aldurshlutföll á veiðitíma 2008 - nýjustu tölur

Niðurstöður eru birtar jafnóðum hér á vef NÍ en þær verða meðal annars notaðar við mat á stofnstærð rjúpunnar í landinu.

Búið er að aldursgreina 1732 fugla. Miðað við fyrri ár má búast við að 500 til 1000 fuglar eigi eftir að bætast við sýnið þegar þeir síðustu skila vængjum inn. Sýnastærð er misjöfn eftir landshlutum. Þokkalega stór sýni eru komin fyrir Vestfirði, Norðvesturland og Norðausturland, en fyrir aðra landshluta eru sýnin enn sem komið er mun minni (sjá töflu). Hlutfall ungfugla fyrir samanlagt sýnið er 76%. Ungahlutfallið er nokkuð breytilegt eftir landshlutum, lægst á Austurlandi (67%) en hæst á Vestfjörðum og Suðurlandi (78%).

Niðurstöður aldursgreininga rjúpna frá veiðitíma 2008, staðan 17. desember 2008:

Hlutfall unga í hauststofni endurspeglar þau afföll sem ungar verða fyrir og eru umfram afföll fullorðinna fugla. Þau ár þegar stofninn er í uppsveiflu og umframafföll ungfugla eru tiltölulega lág er hlutfall unga í stofni hátt og svo öfugt þegar stofninn er í niðursveiflu. Hlutfall ungfugla í stofni sýnir kerfisbundnar breytingar í takt við stofnsveifluna sem tekur um 10 ár (sjá línurit). Þessi árin virðist hlutfall unga í hauststofni vera að hækka og vonandi veit það á gott og rjúpnastofninn verði blómlegur næstu ár.

Sendið vængina til NÍ
Sérfræðingar Náttúrufræðistofnunar hafa um áratuga skeið rannsakað aldurshlutföll í rjúpnaafla. Á lit flugfjaðra rjúpunnar er hægt að greina á milli tveggja aldurshópa, fugla á fyrsta ári og eldri fugla. Þessi gögn eru m.a. notuð til að reikna út heildarstofnstærð rjúpunnar í landinu. Veiðimenn, sem tilbúnir eru að taka þátt í þessari könnun, eru beðnir um að klippa annan vænginn af öllum þeim rjúpum sem þeir fella. Fuglum af sama veiðisvæði eða úr sömu sveit ber að halda sér í poka þannig að hægt sé að sundurgreina sýnin eftir landshlutum.

Vængina á að senda til:
Náttúrufræðistofnun Íslands
Pósthólf 5320
125 Reykjavík

Stofnunin mun greiða sendingarkostnað sé þess óskað. Menn eru beðnir um að láta nafn sitt og heimilisfang fylgja með sýnum þannig að hægt sé að senda þeim, sem það vilja, niðurstöður greininga úr þeirra sýni og heildarniðurstöðurnar í lokin.

Litur flugfjaðra segir til um aldur
Til að aldursgreina rjúpur bera menn saman lit á flugfjöður nr. 2 og flugfjöður nr. 3 (talið utan frá). Fjaðurstafurinn sjálfur er alltaf dökkur hjá íslenskum rjúpum óháð aldri, en við erum að bera saman litinn á föninni sjálfri, ekki fjaðurstafnum. Hjá fuglum á 1. ári er flugfjöður nr. 2 dekkri en nr. 3 eins og hér sést. Ef smellt er á myndina hér til hægri, sést samanburðurinn. Hjá fullorðnum fuglum, fuglum á 2. ári og eldri, eru fjaðrir nr. 2 og 3 jafndökkar eða nr. 3 dekkri. Hjá sumum fullorðnum fuglum eru engin litarefni í fönum flugfjaðra nr. 2 og 3.

Vegleg verðlaun í boði

Skotvís leggur til verðlaun til að örva veiðimenn til þátttöku í þessu verkefni. Verðlaunin eru gps-tæki af gerðinni Garmin eTrex legend HCx. Nöfn allra sem skila inn vængjum fara í sérstakan pott sem dregið verður úr 2. janúar 2009. Samtals eru komin 104 nöfn í pottinn.